Naredni sastanak Seminara biće održan onlajn u sredu, 8. oktobra 2025. sa početkom u 19 časova.
Predavač: Smiljana Antonijević Ubois, Illinois Institute of Technology, Chicago, United States
Naslov predavanja: AFFEKCIJA I DRUGI DEMONI: RAZVOJ JEZIČKIH TEHNOLOGIJA ZA JEZIKE SA OGRANIČENIM RESURSIM
Apstrakt: Razvoj jezičkih tehnologija za visoko-resursne jezike, poput engleskog, nesrazmeran je u odnosu na jezike sa ograničenim resursima (low-resource languages, LRLs) koji se suočavaju sa marginalizacijom i nedovoljnom zastupljenošću u aplikacijama veštačke inteligencije (AI), što negativno utiče na njihovu digitalnu održivost, pristupačnost i globalnu vidljivost. Ovaj rad razmatra razvoj jezičkih tehnologija za srpski kao studiju slučaja kroz koju se istražuju rizici i mogućnosti za razvoj LRLs. Na osnovu intervjua sa deset stručnjaka uključenih u razvoj jezičkih tehnologija za srpski, rad analizira istorijske i savremene prepreke koje rezultiraju reduktivnim pristupima favorizovanja funkcionalnosti nad jezičkim nijansama, poput halucinacija zasnovanih na površnoj transliteraciji. Kao odgovor, rad predlaže pristup brige o podacima (data care) koji daje prioritet interdsiplinarnom i širem društvenom dijalogu usmerenom na obezbeđivanje visokokvalitetnih i inkluzivnih skupova podataka, pravednoj zastupljenosti jezičkih varijeteta i društvenih grupa, kao i transparentnosti u razvoju jezičkih tehnologija. Ovaj pristup se pokazuje ključnim za LRLs, gde tradicionalne paradigme razvoja jezičkih tehnologija često reprodukuju postojeće neravnoteže moći i kulturne marginalizacije.
Napomena: Seminar je moguće pratiti na daljinu. Sve informacije su dostupne na stranici:
https://miteam.mi.sanu.ac.rs/asset/DPP9i2jhvYzp8dmRe
